Filosofisch getinte Columns gepubliceerd in het farmacie-tijdschrift Innovator
door Drs Kees Kaldenbach
====================
Column 2006 - 1 Farmacie & het imago-probleem
Column 2006 - 2 Echt ziek zijn en alternatief beter worden
Column 2006 - 3 Blues in de dokterskamer, met een Marokkaans kind als tolk-vertaler
Column 2006 - 4 Innovatie als tweezijdige vikingbijl
Column 2007 - 1 Patient versus client van de troon en de vuist
Column 2007 - 2 De hellevaart van de Brent Spar
Column 2007 - 3 Perspectief: laat anderen eens goed naar je kijken
Column 2007 - 4 Hermes, Alchemie en de Quintessence
Column 2008 - 1 Lees het dan! Het staat hier toch duidelijk!
Column 2008 - 2 Transparante retorica. Een democratisch goed
====================
2007-3
Perspectief: laat anderen eens goed naar je kijken
Zelfbewustzijn, dat wil zeggen: naar je ‘ik’ kunnen kijken als in een spiegel, in zelfbesef, is een merkwaardig en ongrijpbaar fenomeen. Zelfbewustzijn bestaat uitsluitend als een mentale constructie. Ons brein bevat vele onderdelen die om in computertermen te spreken, elke seconde aan het ‘multitasken’ zijn, en aan het eind van al die mentale rekentaken ontstaat als bij wonder een samenhangend beeld van het ‘zelf’.
Zelfbewustzijn is niet alleen aanwezig bij de mens, maar is door middel van proeven ook aangetoond bij bijvoorbeeld mensapen. De bioloog en schrijver Frans de Waal beschrijft deze laboratoriumtruc: het stiekem aanbrengen van een stip verf op het voorhoofd van een mensaap, die vervolgens in een spiegel kijkend zich realiseert dat er plotseling een ongebruikelijke stip is, en de eigen vinger voorzichtig daarheen brengt voor zelfonderzoek.
Het niveau van dat zelfbewustzijn bij de menselijke soort gedraagt zich als een lange golf: het neemt soms toe en daarna weer af, niet alleen binnen een mensenleven, maar ook op niveau van de wereldgeschiedenis en in de geschiedenis van instituties en bedrijven.
De oude Grieken en Romeinen stonden zichzelf toe kritisch en moedig naar de eigen cultuur te kijken. Zo legden ze rekenschap af; dat weten we uit overgeleverde teksten en uit hun beeldende kunst. Daarna hulde onze Westerse wereld zich ongeveer duizend jaar in onwetendheid en duisternis, tijdens de periode die we nu de Middeleeuwen noemen. Zelfbewustzijn kwam opnieuw terug zo rond het jaar 1300 in Zuid- en Noord-Europa. In de Renaissance leerde de mens met nieuwe ogen naar binnen en naar buiten te schouwen. De mens, niet God, werd zo het centrum van alle menselijke ontwikkelingen.
Als visueel uitvloeisel van dat zelfbewustzijn hervond men de beeldende kunst het perspectief, eerst in de beeldhouwkunst, als een manier om ruimte aan te geven, en daarna ook in de schilderkunst, om in een plat vlak ruimte te creëren.
Perspectief werd vanaf de Renaissance ook gebruikt buiten de beeldende kunst, in het logische denken, in redeneringen en in reflectie. Dan gaat het om het innemen van een bepaald, welgekozen gezichtspunt om van daaruit de omgeving met nieuwe ogen te kunnen beschouwen. Ook op geestelijk vlak kun je spreken van perspectief, bij zelfonderzoek en bij zelfkritiek. Daar is moed voor nodig. Door zichzelf te beschouwen vanuit een ongebruikelijk gezichtspunt ondergraaf je namelijk je eigen vastgeroeste zekerheden. Als bonus word je mentaal lekker lenig: dat is ook een voorbereiding op een debat waarin je soepel met andere zienswijzen om kunt gaan. Leren jongleren met patronen, modellen, theorieën en paradigma’s.
Voor een commercieel bedrijf in 2007 is het verschuiven van het gezichtspunt even buiten de normale, geijkte zichtpositie eveneens de moeite waard.
Definieer eens opnieuw: Wat is de missie van ons bedrijf? Waar staan wij als bedrijf voor? Wat is onze strategie en tactiek en (héél erg belangrijk in ons Calvinistisch getinte deel van West-Europa): doen we wat we zeggen en zeggen we wat we doen?
Staan de bedrijfsmiddelen die we inzetten bij de uitvoering op een acceptabele lijn met onze geformuleerde doelstellingen? Maken we winst, zoals dat de bedoeling is? En vooral: zijn we in staat om zodanig met de buitenwereld te communiceren dat anderen begrijpen wie we zijn, wat we doen en waar we voor staan? Worden we gezien door anderen op een wijze die aansluit bij onze visie op onszelf?
Als er belangrijke verschillen bestaan tussen die zienswijze op zichzelf en de zienswijze van anderen, dan is het zaak actie te ondernemen en wellicht een blik verse, onbevooroordeelde deskundigen open te trekken.
Kees Kaldenbach
kalden@xs4all.nl
====================
Adriaen Coorte, by Quentin Buvelot, book & exhibition catalogue.
De Grote Rembrandt, door Gary Schwartz, boek.
Carel Fabritius, Tentoonstellingscatalogus.
Frans van Mieris, Tentoonstellingscatalogus.
Vermeer Studies, Congresbundel.
C. Willemijn Fock: Het Nederlandse interieur in beeld, boek.
Bouwen in Nederland 600 - 2000, boek.
Geschiedenis van Alkmaar, uitgave 2007. Boekbespreking.
TEFAF 2008 art fair
====================
Contact
informatie:
Drs. Kees Kaldenbach , kalden@xs4all.nl
Haarlemmermeerstraat 83 hs
1058 JS Amsterdam
The Netherlands
telephone 020 - 669 8119
(from abroad NL +20 - 669 8119)
cell phone 06 - 2868 9775
(from abroad NL +6 - 2868 9775)
How to get there (after your booking confirmation!):
- by car: ring road exit S 106 towards the centre, then 1st to
the right (paid parking)
- by trams 1 and 17; exit at Surinameplein
- by tram 2; exit Hoofddorpplein.
From the museum square it takes about a 10-minute tram
ride.
Read client testimonials. Read
a biography.
Menu
of tours
Photo by Dick Martin.
Reaction,
questions? Read client testimonials.
Drs. Kees Kaldenbach, art historian, kalden@xs4all.nl Haarlemmermeerstraat 83hs, 1058 JS Amsterdam (near Surinameplein,
ring road exit s106, streetcar tram 1 and 17).
Telephone 020 669 8119; cell phone 06 - 2868 9775.
Open seven days a week.
Amsterdam Chamber of Commerce (Kamer van Koophandel)
number of Johannesvermeer.info / Lichaam
& Ziel [ Body & Soul]
E mail esponses and bookings to art historian Drs.
Kees Kaldenbach.
This page forms part of the 2000+ item Vermeer web site at www.xs4all.nl/~kalden
Launched October 24, 2007. Updated february 5, 2008.