Waterpot, pispot, po, urinaal

Op de binnenplaats Vermeer plaats, ruimte O van huize Thins/Vermeer stonden vier tinnen waterpotten (dit zijn po's / pispotten).

Deze werden ook wel in een kamercommode of secreetkoffer geplaatst.

Voor het ledigen van de po's in stroschuiten - zie vuilnis.

 

Go to the full Menu of art history tours.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rechtsonder afgebeeld: Kamerpot (pispot) en een kwispeldoor (spuugpot) uit het Oortman Poppenhuis, Rijksmuseum, inventarisnummer NM 1010-114 a-b F4490-2.

Als er in het Thins/Vermeer huis al een privaat was, kon die op de binnenplaats zijn neergezet of uitgebouwd. Het privaat was dan toegankelijk ofwel via de openlucht, ofwel van binnenuit, wat in de winter wel zo prettig was.

Als alternatief kon een privaat zijn ingebouwd in de binnenkeuken, zoals in het poppenhuis van Oortman (Rijksmuseum) of in een andere binnenruimte.

Tenslotte bestaat nog de mogelijkheid dat in het huishouden alleen van waterpotten (po's) werd gebruik gemaakt ; deze werden geleegd in de afval- stroschuiten die op schema door de grachten voeren. Zie ook kamer-secreet koffer (Pijzel, Pronkpoppenhuis, 2000, p. 178.).

 

Noot : Noot: Foto Copyright Rijksmuseum stichting, Amsterdam. Het Rijksmusem heeft medewerking verleend bij het tot stand komen van dit project Digitaal Woonhuis Johannes Vermeer. De auteur mocht er een keuze maken uit het omvangrijke foto-archief. Het daar gekozen fotomateriaal is vervolgens door het Rijksmuseum beschikbaar gesteld.

Dit voorwerp is als onderdeel van de Vermeer-inventaris op 29 februari 1676 in Delft opgeschreven door de klerk van notaris J. van Veen, in het huis aan de Oude Langendijk, hoek Molenpoort van de kort daarvoor overleden schilder Johannes Vermeer. Op dat moment woonde zijn vrouw Catherina daar nog met 11 kinderen en haar moeder, Maria Thins. De transcriptie van dit voorwerp is gebaseerd op de publicatie van het volledige document door A.J.J.M. van Peer, "Drie collecties..." in Oud Holland 1957, p. 98-103. Mijn toevoegingen en uitleg staan tussen [__]. Termen zijn opgezocht in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), begonnen in 1882 door De Vries en Te Winkel.

Afbeelding(en) uit Jet Pijzel-Dommisse,Het Hollandse pronkpoppenhuis, Interieur en huishouden in de 17de en 18de eeuw, Waanders, Zwolle; Rijksmuseum, Amsterdam, 2000, afb. 308, 309.

Lit.: L.F.H.H. Beekhuizen, De schoonheid van het oude tin. Een overzicht van vijf eeuwen tin, Pilkington & Larousse, 's-Hertogenbosch 1998.

 

Poepen en plassen op of langs de openbare weg was niet ongebruikelijk. De schaamte om zich in het openbaar te ontlasten (onder andere beschreven in Elias, Het Civilisatieproces) werd toen nog niet in brede kringen ervaren.

 

 

This page forms part of a large encyclopedic site on Vermeer and Delft. Research by Drs. Kees Kaldenbach (email). A full presentation is on view at johannesvermeer.info.

Launched December, 2002; Last update March 2, 2017.

Back to the Welcome page: click Welcome.