Voor het volledige artikel klik op: Tekeningen uit het album amicorum (Stamboek) van Joanna Koerten Blok (1650 - 1715), een overzicht met index.
Voor zoekmachines is de index hier verdubbeld en dus naar ik hoop beter vindbaar.
English Abstract: In the 18th C a very large Album Amicorum visitors book was made by Joanna Koerten Blok and it was later on expanded by her widower as a monument to celebrate her life. Drawings from this XXL Album have been dispersed widely in collections in Europe and elsewhere (see list all the way below). Some examples are illustrated here.
Joanna was famous in Amsterdam in circles of art lovers for her refined art of paper cutting and she was a local celebrity, being visited by international nobility. Wealthy, she could afford to say no to an offer of thousands of guilders for one of her paper cuts. This article contains an index on the artists name and the sitters name. For the full article click
Zinnebeeldig = allegorical
Full web site by Kaldenbach:
C.J. Kaldenbach (author)
(Geschreven rond 1988. Daarna ongepubliceerd op de plank bewaard. Digitaal gescand en vrijwel ongewijzigd gepubliceerd, online op de web site van de auteur, 2014)
INDEX
Index op de veilingcatalogus van Pieter Testas de Jonge, Amsterdam 1744
Gebruikte afkortingen
L = Vier letter-items voor de nummering begint, A t/m D
S = Sneywerk, allen van Joanna Koerten-Blok (gevolgd door nummer)
A = Konst-boek, Letter A (gevolgd door nummer)
B = Konst-boek, Letter B (gevolgd door nummer)
C = Omslag, Letter C (gevolgd door nummer)
D = Omslag Letter D, een ongenummerde en ongespecificeerde groep.
P. = Portret van ...
* = Toevoeging (ter onderscheiding ) aan enkele nummers
+ = Nummer met meer dan een voorwerp
Momenteel aan de auteur bekend in de volgende collecties
Ber = Berlijn, S.M.P.K., Kupferstichkabinett
Boij = Rotterdam, Boijmans Van Beuningen
GAA = Amsterdam, Gemeentearchief
PKL = Leiden, Prentenkabinet der Rijksuniversiteit
LHL = Leiden, Stedelijk museum 'de Lakenhal'
RPK = Amsterdam, Rijksprentenkabinet
Six = Amsterdam, Collectie Six, Amstel 218
Tey = Haarlem, Teyler's museum.
De letterlijke tekst van de beschrijvingen in de catalogus is, ter verduidelijking en om ruimte te winnen, geparafraseerd weergegeven. Namen van kunstenaars en geportretteerden werden echter ongewijzigd overgenomen. Voor het nazien van de oorspronkelijke catalogus is een fotokopie gedeponeerd in het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, zodat nu in Amsterdam en Den Haag exemplaren aanwezig zijn. Daarnaast beschikt de Frick Art Reference Library in New York City over een kopie.
Deel 1. Alfabetische index op kunstenaar.
Naam kunstenaar / collectie / letter en / omschrijving indien nummer in bekend Testas-cat.
J. Almeloveen
C 38 Landschap met erezuil
L. Backhuysen
B 2 Gezicht op IJ met calligrafie
P. van den Berge
C 19 Zinnebeeldige tek., in kleur
C 20 Zinnebeeldige tek., blauw papier, wit gehoogd
C 21 Zinnebeeldige tek., zwart en rood krijt
C 22? Zinnebeeldige tek., olieverf in grijs
C 46 P. Burgemeester Pancras
Bisschop
B 46 Zittende vrouw met boek en pen
C 49+ Vrouwebeeld
M. van Bloemen
B 25 Ruiters, man en vrouw, op jacht
C 61 P. zelfportret, rood en zwart krijt
F. Boitard
C 17 Zinnebeeldige tekening, O.I. inkt C 18 Zinnebeeldige tekening, O.I. inkt
C 40 Zinnebeeldige tekening, gewassen in indigo
A. Boonen
L-A P. Jan van Huysem, olieverf, in lijst
B 17 P. Tsaar Peter I, olieverf
B 18 P. Tsarin Catharina, olieverf
Tey B 19 P. Gesina Brit
B 20 P. Claas Bruyn
Tey B 21 P. Carel Verlooren, met. vers
Tey B 22 P. Adam van Lints
C 2 P. Dorothea Carolina, gravin van Hessen, zwart krijt
C 3 P. Hoogstraten, rood krijt
C 28 P. Mr. Jan de Wit, zwart krijt
C 47 P. Wilhelmina, dochter van Corn. de Wit, zwart krijt
C 48 P. Johan de Wit, secretaris van Dort, zwart krijt ?
C 55+ P. Ernestus Ludovicus, landgraaf Darmstadt, zwart krijt
C 55+ P. Idem, in zwartekunstprent.
L.F. du Bourg
GAA B 41 Zinnebeeldige graftombe, O.I. inkt GAA
B 42 Zinnebeeldige graftombe, O.I. inkt
Bronckhorst
B 7 Tuingezicht met pauwen en gevogelte
M. Carré
B 40 Landschap met graftombe, beelden en beesten
A. Cilo [lees: Si1o] L.D Een IJ-gezicht, admiraalschip, zijnde een weerga (van L.C ?)
B 33 Een IJ-gezicht, in kleur
O. Elleger (lees Elliger)
Tey B 44 Zinnebeeldige graftombe, uitvoerig, O.I. inkt(Tey kan ook B 45 zijn).
B 45 Idem, zeer rijk aan ordonnantie
Faber
PKL B 49 P. Jan de Wit, uitvoerig met de pen
PKL B 50 P. Cornelis de Wit
B 51 P. Mr Jan van Oldenbarneveldt
Geselle B 15+ P. Maria Sebilla Merian
J. Goeree
C 14 2 zinnebeeldige tekening op een blad
C 30 3 zinnebeeldige tekening op 2 bladen
C 31 Een dito
C 32 Twee dito
C 33 Een dito
C 34 Een dito C 45 Zinnebeeldige tekening
C 53 Zinnebeeldige tekening
C 59 Vier zinnebeeldige tekening op 2 bladen, O.I. inkt en roet
C 65 Zinnebeeldige tek., O.I. inkt
C 66 Idem
C 67 P. Tsaar Peter 1, met ornament
C 71 Titelpagina van Stamboek, O.I. inkt en roet
Graaff, de
C 1 Landschap, in roet
Hengstenburg
B 3 Tafel met vruchten, miniatuur (Noot 19)
B 4 Fles met bloemen
B 5 Vogel, vlinders, bloemen
B 6 Twee vogeltjes
G Hoet
GAA C 23 Zinnebeeldige tek., O.I. inkt , met zijn portret
C 24? P. admiralen Tromp en De Ruyter in miniatuur
M. d'Hondecoeter
Ber B 8 Pauw op zinnebeeldige steen, O.I. inkt, zelfportret erboven, rood krijt
PKL? B 9 Pauw en twee pauwinnen
J. Hoogsaat
C 15 Zinnebeeldige tekening in olieverf
C 26 Zinnebeeldige tek., rood krijt
C 27 P. Carel VI, koning van Spanje Antonina Houbraken
C 35+ Zinnebeeldige tekening met 12 Romeinse keizers, in kleur
C 35+ P. van Joanna Koerten, daarboven
C 36? Een portret in rood en zwart krijt
Arnold Houbraken
A 51 P. Broekhuijzen (Noot 20)
A 52 P. David van Hoogstraten
A 53 5 stuks geestelijke zinnebeelden, een geknipte papieren kroon erboven
Tey A 53* P. J. Brand, borststuk, met vers (Tey kan ook Hugtenburg C 52 zijn)
A 54 Zinnebeeldige tekening op Koerten, met 12 keizers
A 55 P. L.Backhuyzen, met vers (Noot 21)
A 56 P. Johannes Reeland, met vers
A 57 P. Cornelis Sweerts, met vers
A 58 P. Johannes Voorhout, met vers (Noot 22)
A 70 P. zelfportret, rood krijt, met vers
A 71 P. zelfportret, O.I. inkt
A 72 P. Philip Tideman
A 73 P. Anslo, met vers
A 74 P. Casper Brand, potlood, met vers
B 16+ P. Maria Sebilla Merian, rood krijt
GAA C 29 Zinnebeeldige tek., O.I. inkt
Hugtenburg
C 50 Zinnebeeldige tekening, O.I. inktC 51 Zinnebeeldige tekening, O.I. inkt
Tey C 52 P. Johannes Brand (Tey kan ook zijn Houbraken A 53)
J. van Huysem
L-B Een pot met bloemen en vruchten, op zijn best
B 52 Landschap in roet, met ornament en vers op 2 bladen ernaast
Koning
B 23 P. Joost van den Vondel (Noot 23).
B 24 P. Jan Hoogsaet (of anoniem ?)
J. Koerten-Blok (alles in zwarte lijst, tussen glasplaten, op zwarte achtergrond)
S 1 Tafel, bloemen in pot, insekten, gedierten, alles met schaduwen
S 2 Christus, stervend in schoot engelen, in landschap
S 3 P. Dom. Beckker, in japon, in studeerkamer met boekenkast, globes
S 4 Lanschap met vrouw bij boom, kleinvee, pluimvee en bijwerk
S 5 P. Frederik III, koning van Pruisen, zittend in kamer, met vers
S 6 P. Cosima III, groothertog van Toscane, met Pallas, erezuil en vers
S 7 Geboorte van Christus in stal, herders, beelden, lanschap
S 8 Landschap met schapen, pluimvee, gevogelte, alles voor een spiegel
S 9 Vrouw op troon als Roomse Vrijheid, 12 Romeinse keizers, vers LHL
S 10 P. Koning Wilhem, borststuk met scepter en kroon, wapens, vers
S 11 Gezicht op het IJ richting Amsterdam, met schepen, manier Backhuyzen
S 12 P. Tsaar Peter I, borststuk, met vers
S 13 P. prof. Petrus Francius, borststuk, rol papier, met vers
S 14 P. leraar Dr. Galenus Abrahams, borststuk, met boek en vers
S 15 P. Jan de Wit, raadspensionaris, met vers
S 16 Landschapje met herder en beestjes
S 17 Landschapje met herder en beestjes
S 18 Kindermoord, in landschap met gebouwen
S 19 Zeegezicht met oorlogsschip, sloepen, schepen, verheven snijwerk
S 20 Woelige zee met jacht, koopvaardijschip, vaartuigen, verheven snijwerk
S 21 Zee met beurtschip, jacht en andere vaartuigen
S 22 Kabinetje met spiegels en beweeglijk jacht in zeegezicht
S 23 Kabinetje met spiegels, watervallen in bergland, rijtuigen, beesten
S 24 Kabinetstuk in lijst met Apollo en Dafne, cupido, riviergod
S 25 Kabinetstuk in lijst met Europa en stier, cupido, beeldjes
S 26 Uitgesneden schrift, de letters zwart
S 27 Het negatief van de vorige, de letters wit op zwarte grond
S 28 Uitgesneden schrift, de letters wit
S 29 Uitgesneden schrift, de letters wit, met buitenwerk gevouwen
S 30 Het wapen van Adriaan Blok, met bijwerk
S 31 5 stuks geborduurd werk
S 32 Tekening
A 1 Stamboek, waarvan de letters uitgesneden zijn
A 8 Stamboek, witte uitgesneden letters op zwarte achtergrond
Koning
B 23 P. Joost van den Vondel (Noot 23).
B 24 P. Jan Hoogsaet
G. Lairesse
C 64 P. keizer Leopold H. van Limburg
C 7 Zinnebeeldige tekening in roet en O.I. inkt
C. Lubinitski
B 43 Zinnebeeldige tekening
J. Luyken
A 49 Herder met schapen
A 50 Zinnebeeldige tekening op de dood
A 60 P. Michel Mutcher, met vers
A 61 P. David van der Plas
A 62 Geestelijke zinnebeeldige tekening
A 63 3 geestelijke zinnebeeldige tekeningen op een blad
A 64 Idem
A 65 Idem, met vers
A 66 P. Hendrik Verryn, met geestelijke zinnebeeldige tekening
GAA A 67 P. Francois Halma, met vers
Tey A 68 P. Antoni Jansz van der Goes
A 69 P. Johannes Norel
C 37 Fluitspeler in zwart krijt
M. Meriaan
B 13 Bloemen en vruchten in miniatuur
M.S. Merian
B 14+ Vruchten op een dubbel blad
B 16+ Krans van bloemen, onder haar zelfportret
F. Mieris
B 35 Zinnebeeldig graf van Joanna Koerten
B 36 P. prof. Haverkamp, met bijwerk
B 37 Rijk zinnebeeldig ontwerp, O.I. inkt
W. Mieris
B 34 P. Joanna Koerten, met Pallas en Faam, uitvoerig
J. de Moucheron
B 10 Landschap extra fraai
B 11 Landschap extra fraai met gebouwen
B 11* Gezicht op de Doelen te Amsterdam, met vuurwerk
C 44 Landschap in O.I. inkt, (de oude Moucheron)
Mutscher
C 57 P. Brand
J. van Nickelen
C 42 Zinnebeeldige tekening in kleur
C 43 Zinnebeeldige tekening in kleur
B. Picard
A 9 Kapitale tekening op het sterven van Joanna Koerten, in O.I. inkt
C 12 Zinnebeeldige tekening in O.I. inkt
C 13 Zinnebeeldige tekening in O.I. inkt, extra fraai
A. Rademaker
RPK B 26 Landschap met graftombe, in kleur, extra fraai
B 27 Landschap met maanlicht en sterren
B 28 Binnengezicht van de tuin van de heer Blok
B 29 2 zinnebeeldige tekening op een blad B 30 Idem
B 31 Idem
B 32 Idem
C 9 Zinnebeeldige miniatuurtekening
C 10 Zinnebeeldige miniatuurtekening
C 11 Zinnebeeldige miniatuurtekening zinspelend op de Roomse Monarchie
C 25 2 zinnebeeldige vignetten
C 54 Zinnebeeldige tekening in miniatuur
C 58 Zinnebeeldige tekening in miniatuur
Saftleven
B 12* Hangende festoen op het Stamboek en snijwerk
A.M. Schuurman
B 14 Schotel met vruchten, uitvoerig, in O.I. inkt
Stork
L-C Gezicht op het IJ met het admiraalschap, in lijst
M. Terwesten
GAA C 8 Een zinnebeeldige tekening
P. Tideman
C 39 Zinnebeeldige tekening op perkament
GAA C 49+ Zinnebeeldige tekening
N. Verkolje
A 10 Kapitale tekening
A 11 P. burgemeester Six, extra uitvoerig
A 12 P. keizer Leopold, met vers
A 13 P. Cosimo III, vasthouden door Pal las, met vers
A 14 P. Louis XIV, met vers
A 15 P. koning William, vastgehouden door de Faam
A 16 P. Anna Maria, keurvorstin Palts, aan tafel in haar kamer, bijwerk
A 17 P. Sofia, keurvorstin van Hanover, met veel bijwerk
A 18 P. Johan Wilhelm, keurvorst van de Palts, met vers
A 19 P. Anna Maria, keurvorstin van de Palts, met vers
A 20 P. Fredrik, hertog van Saxen, vastgehouden door de Tijd
A 21 P. Fredrik van Hessenkassel, daarachter de Tijd, gemalin achter gordijn
A 22 P. Louisa, prinses van Hessen
A 23 P. hertog van Wolfenbuttel, vastgehouden door de Waarheid, bijwerk
A 24 P. Elizabetha Juliaana, hertogin van Brunswijk en Lunenburg
A 25 P. Augustus Wilhelmus, hertog van Brunswijk en Lunenburg
A 26 P. Sophia Emelia, hertogin van Brunswijk
A 27 P. graaf Munnich, met veel ornamenten en bijwerk
A 28 P. prinses van Oranje, vrouwe van 1Jselstijn
A 29 P. Dominicus Andreas S.R.J. graaf van Kaunits
A 30 P. prof. Cattenburg in studeerkamer met boek in hand, met bijwerk
A 31 P. Galenus Abrahams met vrouw en bijwerk
A 32 P. Dom. Becker in studeerkamer, met bijwerk
Tey A 33 P. Casper Brand in studeerkamer, staande aan tafel, met bijwerk
A 34 P. Petrus Francius, met bijwerk, Duyts en Latyns vers
A 35 P. Jan Vollenhoven, zittend in studeerkamer, met bijwerk
A 36 P. Abraham Boogaert, veel bijwerk, met vers
A 37 P. Do. Hoogstraten, staande in studeerkamer, met bijwerk
Tey A 38 P. L. Bidlo, borststuk (Tey kan ook C 68 zijn) (Noot 24)
A 39 P. Catharina Lescalje, met veel bijwerk
Tey A 40 P. Francius, met vers
Tey A 41 P. Ludolf Smit, met vers (lees Smids)
A 42 P. Bronkhorst, met bijwerk en vers
Tey A 43 P. de Haas, met bijwerk, en geschrift
A 44 P. Herman Hengstenburg, met geschrift
A 45 P. Jacob Gadelle, met bijwerk
Tey (2 ex) A 46 P. Hubert Corneliszoon Poot, bijwerk, (mede door T. v.d. Wilt)
Six A 47 P. zelfportret, extra fraai (Noot 25).
A 48 P. kunstschilder Limburg, extra fraai (of zelfportret ?)
B 1 P. Joanna Koerten, in olieverf
C 62 P. Moonen
C 63 P. Dominicus Andreas, graaf van Kaunitz
C 68 P. Bidlo, met O.I. inkt
Tey C 69 P. A. Boogaart (Tey met gravure, avant la lettre, en met tekst)
C 70 P. Adolf Christiaan Aveman
J. van Vianen
GAA B 48 Zinnebeeldige tekening in roet
Voorhout
B 47 Zinnebeeldige tekening in roet
C 41 Zinnebeeldige tek., rood krijt en roet
J. Wandelaar
B 38 Rijk zinnebeeldig ontwerp, in O.I. inkt
B 39 3 ontwerpen op een blad
Weenix
B 12 Hangende haas en ander dood gevogelte
Wigmana
C 4 Bazuinende Cupido op wereldbol, in olieverf
C 5 Erezuil met zelfportret in medaille
C 6 Vrouwenbeeld met bazuin en olijftak in handen
Anoniem (of onduidelijk)
A 3 P. Joanna Koerten, in O.I. inkt
A 4 P. Joanna Koerten, in rood krijt, met vers
C 21 Zinnebeeldige tek., zwart en rood krijt
C 22 Zinnebeeldige tek., in olieverf in grijs
C 24 P. admiralen Tromp en De Ruyter, in miniatuur
C 36 P. een portret in rood en zwart krijt
C 52 P. Johannes Brand
C 56 P. Erst de Veer, fraai in zwart krijt, meesterachtig
C 60 P. een portret met de pen
Handschriften
A 2 Stamboek Joanna Koerten, geschreven door Gadelle
RPK ? A 5 Twee geschriften
A 6 Geschrift
A 7 Geschrift
Ongespecificeerd
" Omslag Letter D. Waar in zig bevind, verscheide Geknipte Geschriften, eenige Pourtraiten, Tekeningen, Vinjetjes &c. door differente en brave Meesters, en een groote kwantiteit uitmuntende en overheerlyke Geschriften, van diverse Meesters en Liefhebbers, als ook een grote menigte Handschriften, van Keyzers, Koningen en Vorsten, alle Relatif op de Stamboeken, tot vereeuwiging van Juffrouw Johanna Koerten Block, die in twee Boeken vervat zyn, waar van de Gedigten voor het grootste gedeelte in een gedrukt groot Quarto Werk uitgaan, en daar annex zyn."
Deel 2. Alfabetische index op geportretterde
Abrahams, Dr. Galenus
S 14 Koerten
A 31 Verkolje
Andreas, Dominicus graaf K.
A 29 Verkolje
C 63 Verkolje
Anna Maria, keurvorstin
P. A 16 Verkolje
A 19 Verkolje
Anslo A 73 Houbraken
Augustus Wilhelmus, hertog
A 25 Verkolje
Aveman, Adolf Christiaan
C 70 Verkolje
Backhuyzen, L
A 55 Houbraken
Becker, Dom.
S 3 Koerten
A 32 Verkolje
Bidlo, L
A 38 Verkolje
C 68 Verkolje
Bloemen, M. van
C 61 Van Bloemen
Bogaert, A
A 36 Verkolje
C 69 Verkolje
Brand, C
A 33 Verkolje
A 74 Houbraken
Brand, J A
53* Houbraken
C 52 Hugtenburg (?)
Brand, J of C
C 57 Mutscher
Brit, G
B 19 Boonen
Broekhuyzen
A 51 Houbraken
Bronkhorst
A 42 Verkolje
Bruyn, C
B 20 Boonen
Carel VI, koning van Spanje
C 27 Hoogsaat
Catharina, Czarin
B 18 Boonen
Cattenburg, professor
A 30 Verkolje
Cosima III, hertog Toscane
S 6 Koerten
A 13 Verkolje
Dorothea Carolina, gravin
C 2 Boonen
Elizabeth Juliana, hertogin
A 24 Verkolje
Ernestus Ludovicus, landgraaf
C 55 Boonen
Francius, prof. Petrus
S 13 Koerten
A 34 Verkolje
A 40 Verkolje
Fredrik, hertog van Saksen
A 20 Verkolje
Fredrik, prins van Hessen
A 21 Verkolje
Fredrik III van Pruisen
S 5 Koerten
Gadelle, J
A 45 Verkolje
Goes, A.J. van der
A 68 Luyken
Haas, de
A 43 Verkolje
Halma, F
A 67 Luyken
Haverkamp, prof
B 36 Mieris
Hengstenburg, H
A 44 Verkolje Hoet, G
C 23 Hoet
Hoogsaet, J
B 24 Anoniem
Hoogstraten, D van
A 52 Houbraken
C 3 Boonen
Hoogstraten, Do
A 37 Verkolje
Houbraken, A
A 70 Houbraken
A 71 Houbraken
Huysum, J. van L-A Boonen
Johan Wilhelm, keurvorst
A 18 Verkolje
Koerten, J
A 3 Anoniem
A 4 Anoniem
B 1 Verkolje
B 34 Mieris
C 35 Houbraken
Leopold, keizer
A 12 Verkolje
C 64 De Lairesse
Lescailje, C.
A 39 Verkoije
Limburg
A 48 Limburg
Lints, A. van
B 22 Boonen
Louis XIV
A 14 Verkolje
Louisa, prinses van Hessen
A 22 Verkolje
Merian, M.S.
B 15 Geselle
B 16 Houbraken
Moonen
C 62 Verkolje
Munnich, graaf
A 27 Verkolje
Mutcher, M [= Mutscher?]
A 60 Luyken
Norel A 69 Luyken
Oldenbarneveldt, J van
B 51 Faber
Oranje, prinses van
A 28 Verkolje
Pancras, burgemeester
C 46 Van den Berg
Peter, Czaar
S 12 Koerten
B 17 Boonen
C 67 Goeree
Plas, David van der
A 61 Luyken
Poot, H C
A 46 Verkolje en Van der Wilt
Reeland,
A 56 Verkolje
J Ruyter, adm. de
C 24 Anoniem
Six, burgemeester
A 10 Verkolje
Smit, L
A 41 Verkolje
Sofia, keurvorstin Hannover
A 17 Verkolje
Sophia Emelia, hertoginne
A 26 Verkolje
Sweerts, C
A 57 Verkolje
Tideman, P
A 72 Houbraken
Tromp, admiraal
C 24 Anoniem
Veer, E de
C 56 Anoniem
Verkolje, N
A 47 Verkolje
Verlooren, C
B 21 Boonen
Verrijn, H
A 66 Luyken
Vollenhoven, J
A 35 Verkolje
Vondel, W van den
B 23 Koning
Voorhout, J
A 58 Verkolje
Wigmana
C 5 Wigmana
Wit, C. de
B 50 Faber
Wit, J. de
S 15 Koerten
B 49 Faber
C 28 Boonen
C 48 Boonen
Wit, W. de, dochter van C.
C 47 Boonen
Wilhem [Wilhelm], koning
S 10 Koerten
William
A 15 Verkolje
Wolfenbuttel, hertog van
A 23 Verkolje.
= = = = = = =
Dankwoord
Noten
Noten 1 t/m 25
1. Voor een bruikbare biografie en een uitvoerig literatuuroverzicht zie P.C. Molhuysen en P.C. Kossmann, Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, X, Leiden 1937, 478-482. Meer recente literatuur wordt genoemd door M. Plomp, "De Schaar-Minerve :Joanna Koerten (1650 - 1715)", Teylers Museum magazijn 11 (1986) 10-13. in de Universiteitsbibliotheek van Leiden bevindt zich een exemplaar van Gedichten op de overheerlijke Papiere Snykunst van Wyle Mejuffrouwe Joanna Koerten ... uitgegeven "Te Amsterdam by Steeve van Esveldt, in de St. Lucie steegh (...) 1736", waarin een 18-de eeuwse bibliografie is ingebonden, die met de hand is geschreven ; verder: "Kok, Vaderl. Woordenb. XXI, 313 ; G. Klinkhamer, Dagwijzer der Geschiedenissen, Amst. 1775, 2e vol. p. 366 ; Wagenaar, Amsterdam III, 264 (fol. ed.) ; Joh. Brandt, Mengeldichten, Amst. 1701, p. 85 ; Lud. Smits, Poezy, p. 283 ; Abt-. Bogaert, Gedichten, Amst. 1723 bl. 222, 338, 345, 327, 396, 397, 548, 566, 600 ; Wellekens, Verscheijden Gedichten, bl. 342, 423 ; Lescailje, Toneel- en Mengelpoezij, bl. 63, 127 ; De herstelde uitgelezen Gedichten, Schiedam z.j., bl. 161 ; 1 de Haes, Gedichten, bl. 732, 754 ; Bidloo, T. en M. Poezy, bl. 167 ; Levensbeschrijving van Ned. Mannen en Vrouwen, Amsterdam en Harlingen 1774, 1, bl. 94 vlg."
2. De gegevens over de oorsprong van het Album amicorum zijn overgenomen uit H. Kerdijk-Eskens, Vrienden doen een boekje open. De geschiedenis van het Album Amicorum, z.p., 1975, 2 - 13.
3. Geciteerd in F. Nagtglas,"Wat een Zeeuw anderhalve eeuw geleden in Amsterdam zag", De Navorscher XXX (1880) 436.
4. De term platwerk duidt een enkel geknipt papier aan, meestal tentoongesteld op een contrasterende achtergrond, tussen twee glasplaten. Opwerk is daarentegen driedimensionaal, met krullen en partijen voor en achter. In de index komen deze voor onder de nrs. S 19 en S 20, in een kastje.
5. Een alfabetische index van al deze dichters is opgenomen in het onconventionele artikel door J.A. Alberdingk Thijm, "Joanna Koerten", De Gids (1878) 11, 271 - 323. In dit artikel worden een aantal brieven, geschreven door Joanna Koerten ingebed in een historische novelle, gevolgd door een kritisch notenapparaat.
6. Het puntdicht uit fol. 38v in Gedichten , op.cit (noot 1) ; het lijkdicht op het 5e blad van achter in Gedichten , op. cit (noot 1) ; het allegorische vers uit p. 126 van Het Stamboek..., zie noot 8.
7. Rijksprentenkabinet, map 314 - H. Bladen gemeten in mm.; calligrafieën door Elizabeth van Deele (342 x 232), van der Hey (149 x 195) en J. Gadelie (350 x 228, jaar 1795) ; (333 x 223, 1796) ; (342 x 227, 1794) ; (350 x 228, 1793).
Noten 3
8. De biografie, die misschien werd geschreven door Adriaan Blok's tweede vrouw Maria van Arckel, is opgenomen voor in de uitgave van de selectie verzen uit het Stamboek, Gedichten op de overheerlijke Papiere Snykunst (...) op.cit. (noot 2), en beslaat iets meer dan 3 bladzijden tekst. Dit gehele boek is ongenummerd. Kort daarop moet de roofdruk zijn verschenen op kleiner formaat, getiteld Het Stamboek op de Papiere Snykunst van Mejuffrouw Joanna Koerten... die als uitgever vermeldt: 't Amsterdam voor rekening van de Compagnie 1735", een jaar eerder dus dan het origineel! Deze uitgave bevat geen biografie, maar wel paginanummers. In de eerste uitgave, Gedichten..., staat aan het einde van de biografie : "Gebruik dan deezen bondel van Gedichten, gunstige Lezer, tot nut en vermaak, en wees verzekert, dat het de echte en rechte afdrukzels zyn van de Origineele Versen, door wylen den Heere Blok van tydt tot tyd verzamelt, en telkens ter drukperse gebragt, als hy zoo veel bij een hadde dat het een vel konde beslaan en uitmaaken (...)"
9. Van Uffenbach's reisverslag wordt geciteerd in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek op.cit. (noot 2) 479.
10. De Testas-catalogus was oorspronkelijk in het bezit van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap. Dank zij de opmerkzaamheid van de heer M.D. Haga van dit kabinet en de heer M. Plomp (zie noot 1) werd deze catalogus op zijn waarde geschat (Boeknummer 321 E 11).
11. F. Lugt, handschrift in de afdeling tekeningen van het RKD: Notitie der Teekeningen van Sybrand Feitama. In de index op veilingcatalogi dateert hij de Testas-catalogus 1744. Over deze bron zie B.P.J. Broos, "Notitie der Teekeningen van Sybrand Feitama II ...", Oud Holland 99 (1985). Het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek op.cit. (noot 2) 480 vermeldt verder : "Men weet niet met zekerheid wie de geheele collectie na den dood van Maria van Arckel in 1737 verkreeg. In ieder geval was zij in 1751 in het bezit van Pieter Testas de Jonge blijkens een inschrift in een exemplaar van de Gedichten op de overheerlijke snykunst, thans in de Universiteitsbibliotheek te Amsterdam. Ook Van Gool kende de collectie ten huize van Testas (1750)".
12. Plomp, op.cit. (noot 2) 11,vermeldt 15 dichtersportretten in het Panpoeticon Batavum van het Teylers Museum. Naast de 13 stuks die in de index zijn aangegeven vond ik nog 5 andere portretten en twee gravures ; de niet geindiceerden zijn J. Zeew, J. Norel, A.J. van der Goes, G. Outhof en een tweede H.C. Poot.
13. Mr. P. van Eeghen kan deze serie Stamboek-bladen en bloc hebben gekocht op de veiling G. Theod. Bom & Zoon, Amsterdam, 26-30 X 1937, uit de nalatenschap van A. Hengeveld en anderen. in de hier gehanteerde volgorde kwamen zij als volgt voor in deze catalogus : G. Hoet I (nr. 1077 als G. Hoed) ; P. Tideman (nr. 1079 als A. Houbraken) ; J. van Vianen (nr. 1174, met ill.) ; M. Terwesten (nr. 1068, met in.) ; J. Luyken (nr. 1080, met Hl. als Joanna Koerten) ; A. Houbraken (nr. 1078) en tenslotte de hier niet afgebeelde, op elkaar lijkende tekeningen van L.F. Dubourg (nr. 1075, 2 tekeningen).
14. Aangenomen dat dit een zelfportret is, kan een correctie plaatsvinden op Van Hall's Repertorium van Portretten van Nederlandse beeldende kunstenaars (Amsterdam 1963, 140). Van Hall noemt een kopie in rood krijt in het Rijksprentenkabinet (129 x 110 mm, inv. A 3453) als voorstudie voor de prent van J. Houbraken in de Groote Schouburgh (III, 242). Deze schets in rood krijt wijkt echter sterk af van de prent in haardracht en kleding, terwijl het hier afgebeelde zelfportret in alle opzichten op de prent lijkt.
15. Een foto van deze tekening werd in het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit Leiden door Drs. J. van Tatenhove herkend als mogelijk werk van Tideman, wiens werk meer met dat van A. Houbraken wordt verwisseld. Zijn verwijzing naar het Liber Veritatis maakte een zekere identificatie mogelijk.
16. Plomp, op.cit (noot 2).
17. Voor de index op de veilingcatalogus van Ploos van Amstel : Th. Laurentius, J.W. Niemeijer, G. Ploos van Amstel, Cornelis Ploos van Amstel 1726-1798, kunstverzamelaar en prentuitgever, Assen 1980, 337-379.
18. C.J. Kaldenbach, "Abraham Rademaker (1676/77 - 1735); nieuwe biografische gegevens en een verkenning van zijn tekeningen'', Leids Kunsthistorisch Jaarboek 1985, 165 -178.
Correctie 2014: Het geboortejaar is in 2014 op basis van een archiefvondst met zekerheid vastgesteld op 1677:
http://kalden.home.xs4all.nl/auth/RademakerLKJ.htm
19. Lugt op.cit (noot 9) "H. Hengstenburg, 694, Een bloemfestoen met kleuren geteekend in 1701,gekocht op de auctie van de weduwe van Adriaan Blok in 1739.ƒ 30.10 ; hierbij het opgeld, enz. ƒ 1.10, stel 5 32,-" Het is niet duidelijk bij welk Testas - nummer deze beschrijving past.
20. Veilingcatalogus Fr. Muller, 11 VI 1912, nr. 456:"penseel, O.I. inkt en bistre,
Coll. Ploos van Amstel 5 13,-".
21. ibid., nr. 454 :"penseel, O.I. inkt , bistre, 150 x 98 mm, 5 18,-".
22. ibid., nr.45?:"Borststuk, 3/4, grote pruik, penseel, O.I. inkt , 78 x 61 mm. 5 12,-"
23. Lugt op.cit. (noot 9) "Koning, 803, Vondels afb. omstr. 16.. (zonder prijs)"
24. Muller op.cit. (noot 20) nr. 455 als Houbraken, "uit colt. van der Willigen,
239 x 169 mm., 5 10,-"
25. Mijner, op.cit (noot 20) nr. 682 :"Halffiguur, 3/4 naar rechts, pruik, jas, linkerhand op tekenboek, rechterhand met potloodhouder, achter hem een ezel met het portret van Joanna Koerten, en een vers van S. Feitama. 325 x 229 mm.
In het RKD, afdeling tekeningen, doos 104, Verkolje, bevindt zich een foto van een tekening
van een "albumblad van Joanna Koerten" uit de Six-collectie, nr. 24, met rechts een man, staande, naar links gedraaid, en tegen de achterwand een aantal schilderijen.
=======
NIEUWSTE LITERATUUR, ingevoegd 2014:
Martha Moffitt Peacock, 'Paper as power. Carving a niche for the female artist in the work of Joanna Koerten' in: Nederlands Jaarboek voor Kunstgeschiedenis 62 (2013) 238-265.
= = = = = =
Gescand en online geplaatst in oktober 2014.
===========================================
Hieronder:
Informatiebron:
A = Persoonlijk gezien door de auteur
B = Door de staf verstrekte informatie
C = Kaartsysteem RKD, KOG e.a. verwijzingen
Volgende pagina:
uit: Houbraken, De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen… Portret van Joanna Koerten Blok, naar de titelprent van het boek met gedichten. 146 x 95 cm, Coll. Iconografisch Bureau, Den Haag. Van Hall 172;7a. Fr. Muller 2971.
Volledige web site van Kaldenbach:
email kalden@xs4all.nl
Adriaen Coorte, by Quentin Buvelot, book & exhibition catalogue.
De Grote Rembrandt, door Gary Schwartz, boek.
Geschiedenis van Alkmaar, boek.
Carel Fabritius, Tentoonstellingscatalogus.
Frans van Mieris, Tentoonstellingscatalogus.
From Rembrandt to Vermeer, Grove Art catalogue, book.
Vermeer Studies, Congresbundel.
C. Willemijn Fock: Het Nederlandse interieur in beeld, boek.
Het Huwelijksgeschenk (1934), boek over de egoïstische vrouw, die haar luiheid botviert.
Zandvliet, 250 De Rijksten van de Gouden Eeuw , boek + nieuwe stippenplattegrond!
Ik doe wat ik doe, teksten van Lennaert Nijgh , boek + cd
Het Rotterdam Boek, boek.
Bouwen in Nederland 600 - 2000, boek.
Hollandse Stadsgezichten/ Dutch Cityscape, exhib. cat.
TEFAF 2008 and 2013 art fair