Literatuur: 'Taking local history seriously. The case of the chandelier in Saint Luke Painting the Virgin by Abraham Janssens van Nuyssen and in The Art of Painting by Johannes Vermeer van Delft' in Liber Amicorum Raphaël de Smedt, nr 2 in series Artium Historia, Joost van der Auwera ed., published by Peeters, Leuven, Belgium, 2001
De
kroonluchter in De
Schilderkunst dateert, evenals de hier afgebeelde kroonluchter,
waarschijnlijk uit het einde van de zestiende eeuw. Op pagina 323
stelt de auteur dat de vogel bovenaan geen adelaar is maar een
phoenix / fenix (vergelijk het gedicht van Arnold Bon over Fabritius
en Vermeer zoals geciteerd door Blankert, Vermeer,
1975/1978)
Deze kroonluchter is heel vroeder geëxposeerd geweest in Delft en later -in 1961- in Gent maar een foto is tot nu toe niet gepubliceerd. Een verbazende overeenkomst!
Van der Auwera's centrale stelling is dat de kandelaar een diepe betekenis heeft (en hij geeft veel argumenten uit schilderijen en literatuur):
"Nog zonder licht stelt het de eerste noodzakelijke maar nog onvoldoende fase voor van het opleidingsprogramma van de schilder, die zichzelf als zodanig afbeeldt: in zijn studio en omgeven dor de vorwerpen van zijn vak."
"Still without light, it represents the first necessary but not yet sufficient phase of the training program of the painter, who portrays himself as such: in hus studio and surrounded by the tools of his trade."(p.332).
Waarschijnlijk bezat Vermeer nimmer zo'n kostbare kandelaar. Vermeer documenteerde zich heel goed en deed op een hoog niveau aan inventies ; hij 'fotografeerde' niet.
Noot : Dit voorwerp is als onderdeel van de Vermeer-inventaris op 29 februari 1676 in Delft NIET opgeschreven door de klerk van notaris J. van Veen, in het huis aan de Oude Langendijk, hoek Molenpoort van de kort daarvoor overleden schilder Johannes Vermeer. Op dat moment woonde zijn vrouw Catherina daar nog met 11 kinderen en haar moeder, Maria Thins.
De transcriptie van dit voorwerp is gebaseerd op de publicatie van het volledige document door A.J.J.M. van Peer, "Drie collecties..." in Oud Holland 1957, p. 98-103. Mijn toevoegingen en uitleg staan tussen [__]. Termen zijn opgezocht in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), begonnen in 1882 door De Vries en Te Winkel.
Illustratie uit het Wadum artikel in de Vermeer catalogus 1995/1996, National Gallery, Washington DC / Mauritshuis Den Haag.
This page forms part of a large encyclopedic site on Vermeer and Delft. Research by Drs. Kees Kaldenbach (email). A full presentation is on view at johannesvermeer.info.
Launched December, 2002; Last update March 2, 2017.
Back to the Welcome page: click Welcome.