Op de plaets. Ruimte O

 

Inventaris: "een tinne waterpoth [pispot]; tien tinne lepels. drye [drie] tinne waterpotten; een kopere ketel."

Zie de originele documenten van het Gemeentearchief Delft. Goederen in bezit van Catharina Bolnes, pagina 1, pagina 2, pagina 3, pagina 4, pagina 5, pagina 6, pagina 7. Goederen in gezamenlijk bezit van Catharina Bolnes en Maria Thins, pagina 1, pagina 2, pagina 3, pagina 4, pagina 5, pagina 6.

 


Volle pispotten werden hier bewaard tot ze geleegd konden worden - zie vuilnis en ontlasting.

Op de plaats was wellicht een regenwater-reservoir ingegraven. Pompen nabij de kookkeukens hadden in luxere huizen zowel aansluiting op de waterputten als op dit regenwater-reservoir op het erf. Zij waren daarom voorzien van twee pompzwengels en twee kranen. (Pijzel, Pronkpoppenhuis, 2000, p. 167).

De afstand van de binnenplaats tot 'de koockeucken (D)' was echter te groot in huize Thins/Vermeer. Daarom zal, indien er een reservoir was, dit alleen verbonden zijn geweest met het 'agter keukentgen (J)' en 't waskeukentgen (K)'.

Als er een privaat was, kon die op de plaats zijn uitgebouwd. Hij was dan toegankelijk ofwel van binnenuit ofwel via de openlucht. Als alternatief kan een privaat zijn ingebouwd in de binnenkeuken (zoals in het poppenhuis van Oortman, Rijksmuseum) of in een andere binnenruimte. Opvallend is de kapstok en het papierbakje, ingebouwd aan de linkerzijde.

Tenslotte bestaat nog de mogelijkheid dat in het huishouden alleen van waterpotten (po's) werd gebruik gemaakt ; de po's en de tonnen uit het privaat werden van tijd tot tijd geleegd in de afval- stroschuiten die door de grachten voeren. (Pijzel, Pronkpoppenhuis, 2000, p. 178.) Voor privaten, zie ook Fock 2001.

Noot : Deze voorwerpen zijn als onderdeel van de Vermeer-inventaris op 29 februari 1676 in Delft opgeschreven door de assistent van notaris J. van Veen , in het huis aan de Oude Langendijk, hoek Molenpoort van de kort daarvoor overleden schilder Johannes Vermeer. Op dat moment woonde zijn vrouw Catherina daar nog met 11 kinderen en haar moeder, Maria Thins.

De transcriptie van dit voorwerp is gebaseerd op de publicatie van het volledige document door A.J.J.M. van Peer, "Drie collecties..." in Oud Holland 1957, p. 98-103. Termen zijn opgezocht in het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), begonnen in 1882 door De Vries en Te Winkel. Textieltermen zijn in 2001 welwillend toegelicht door kunsthistorica Marieke te Winkel.C. Willemijn Fock, Titus M. Eliëns, Eloy F. Koldeweij, Jet Pijzel Dommisse, Het Nederlandse interieur in beeld 1600 - 1900 Waanders, Zwolle 2001, p 24.

 

This page forms part of a large encyclopedic site on Vermeer and Delft. Research by Drs. Kees Kaldenbach (email). A full presentation is on view at johannesvermeer.info.

Launched December, 2002; Last update March 1, 2017.

Back to the Welcome page: click Welcome.